اهمیت دستگاه آسیاب غلطکی (والس) در کارخانه های آرد
دستگاه آسیاب غلطکی (والس) از اصلی ترین و مهمترین دستگاههای خط تولید کارخانه های آرد سازی است . اهمیت این دستگاه خصوصاً هنگام تولید آردهای صنعتی (غیر نانوایی)که بعضاً نرمی آرد باید تا حدً ۸۵ درصد دانه بندی زیر ۱۲۵ میکرون برسد انکار ناپذیر است. بدیهی
است وظیفه نرم کردن آرد تا این حد فقط از عهده والسهایی با ویژه گیهای طراحی و ساخت مناسب برمی آید. برای انتخاب دستگاه والس مناسب به جز زیبایی ظاهری , نکات مهمی وجود دارندکه هنگام خرید باید مبنا قرارگیرند . این نکات را می توان به شکل زیر دسته بندی کرد:
بخش بارریز یا فیدر والس
این بخش باید بگونه ای طراحی شده باشد که بار را به صورت یک لایه نازک و یکنواخت لای غلطکهای اصلی بریزد تا این غلطکها به خوبی بار ورودی را کاملاً نرم کنند زیرا لایه ضخیم بار بین غلطکها نرم نخواهد شد. برای رسیدن به این هدف باید دریچه خروج بار کاملاً قابل تنظیم باشد تا بتوان این دریچه را به صورت یک شکاف یکنواخت بسیار نازک نیز تنظیم کرد.
سرعت دوران غلطکهای فیدر می بایست قابل تنظیم باشد تا با افزایش و کاهش سرعت دوران غلطک , خروجی بار فیدر را تنظیم کرد . در حال حاضر بهترین تنظیم کننده سرعت دوران ,اینورترهای الکترونیک می باشند . فیدر باید به گونه ای طراحی شده باشد که امکان تعویض برینگهای غلطکهای فیدر و نیز نظافت این بخش به راحتی امکان پذیر باشد. در طراحی این بخش باید پیش بینی شود که فاصله زمانی بین درگیر شدن غلطکهای اصلی تا لحظۀ روشن شدن غلطکهای فیدر قابل تنظیم باشد به صورتیکه با روشن شدن غلطکهای فیدر و حرکت بار به سمت غلطکهای اصلی این غلطکها درگیر شوند تا از خالی کار نکردن و صدمه ندیدن غلطکها اطمینان حاصل نمود , این موضوع به عمر غلطکها و جلوگیری از سوختن آنها کمک شایانی می کند. در طراحی فیدرها باید موضوع نمونه گیری آسان بار و نیز جلوگیری از پاشش بار به بیرون از دستگاه مد نظر باشد . حالت اتومات و دستی در بخش فیدر ضروری است تا دور غلطکهای فیدر هم با دست آسیابان و هم به صورت اتومات توسط سنسورهای الکترونیک قابل تنظیم باشد .
بخش غلطکهای اصلی
توسط جکهای مکانیکی ( فنری ) و یا هیدرولیک و یا ًفشار بین غلطکها معمولا پنوماتیک بوجود ٌمی آید که جکهای پنوماتیک بدلیل تمیزی سیستم و ایجاد نیروی مناسب کاملا ترجیح داده می شوند . در این بخش پس از تنظیم فاصله غلطکها باید ترمزی مکانیکی و یا برقی مناسب طراحی شده باشد که فاصله غلطکها را در حد تنظیم شده حفظ کنند در غیر این تغییر خواهد کرد و تولید صدمه خواهد دید .صورت فاصله غلطکها دائما این قسمت نیاز به یک سیستم فنربندی پشت یاتاقان غلطک متحرک دارد تا در صورت ورود قطعات فلزی کوچک مثل پیچ و مهره , غلطکها باز شده و قطعه را عبور دهند تا از آسیب به غلطک جلوگیری شود . به نوع یاتاقانها و استحکام آنها و سایز رولبرینگهای مورد استفاده باید توجه شود , در این بخش استفاده شود که رینگ Kترجیح داده میشود که از رولبرینگهای نوع داخلی آنها مخروطی است و روی شفت مخروطی غلطک سوار می شود . در این صورت با شل و سفت کردن مهره روی شفت غلطک می توان فاصله تلرانس بین میلیمتر ۰٫۰۵-۰٫۰۸ ًساچمه ها و رینگ خارجی رولبرینگ را فیلر کرد . که معمولا ًمی باشد و باید برای عدد واقعی به کتابچه راهنمای برینگها مراجعه کرد . ضمنا هنگام بیرون آوردن رولبرینگ با فشار روغن این عمل به راحتی امکان پذیر خواهد بود و نیاز به چکش و ابزارهای مکانیکی نمی باشد . نکته مهم دیگر در این بخش طراحی سیستم روانکاری است. یعنی باید گریسکاری یاتاقانها به راحت ترین و دسترس ترین شکل صورت گیرد .
برای اینکه بین غلطک ثابت و غلطک متحرک اختلاف دور بوجود آید که می ۱: ۲٫۵ و در غلطکهای شیار دار ۱:۱٫۲۵ در غلطکهای صافمعمولا جهت دوران این غلطکها را عکس هم نمود می بایست از ًباشد و ضمنا سیستم گیربکس و یا تسمه استفاده شود که سیستم تسمه ای بدلیل سر و صدای کمتر و استهلاک پایین تر و مراقبت نازلتر ترجیح داده می شود . با استفاده از سیستم تسمه ای ,مشکل لاغری غلطکها و تنظیم فاصله ًضمنا حل خواهد شد. ًمناسب بین دو غلطک نیز کاملا برای دوام بیشتر برینگها بسیار ضروری است که محل نشیمنگاه یاتاقانهای غلطک ثابت به صورت همزمان روی دستگاههای فرز بزرگ (فرزهای دروازه ای یا بورینگهای بزرگ) ماشینکاری شود تا غلطک به صورت طراز روی میز نشیمنگاه خود قرار گیرد . هرچند رولبرینگهای خود تنظیم حدود خارج از محوری را تحمل می کنند ولی طراز بودن دو طرف یاتاقان ۱° غلطک به عمر برینگها بسیار کمک می کند. در طراحی والس باید تعویض راحت غلطکها و جاگذاری سریع غلطکهای یدکی به جای آنها مدنظر باشد . غلطکها باید به همراه یاتاقان بیرون آورده روی یاتاقان مونتاژ شده اند سریعاًشوند و غلطکهای جایگزین که قبلا جایگزین آنها شوند. پولیهای سر غلطکها نیز باید توسط سیستمهای قفل کن روی شفت محکم شوند زیرا سیستم خارهای تخت و تلرانسهای بسته به مرور شفت غلطک را از بین میبرد و لقی بین پولی و شفت مشکل ساز میشود.
اپراتوری آسان
دستگاه باید به گونه ای طراحی شده باشد که دسترسی به قطعات جهت تعمیر یا روانکاری به آسانی میسر باشد. کارآ باشد، برای تنظیم بار، هم سیستم تنظیمات دستگاه باید ساده و ضمنا دستی و هم سیستم اتومات توسط سنسورهای الکترونیک پیش بینی شده باشد. در بخش کنترل دستگاه حتی الامکان از آلارمهای متعدد برای هشدار به اپراتور استفاده شود، در این بخش می توان آلارم آمپر الکتروموتور، تنظیم فاصله زمانی بین استارت فیدر و درگیر شدن غلطک اصلی، حداقل دور غلطک اصلی برای جلوگیری از شل شدن تسمه های انتقال قدرت و غیره را برای راحتی کار اپراتور آسیابان تنظیم کرد.
کیفیت قطعات و نحوه ساخت
در تمامی بخشهای فوق از برینگها و غلطکها و انواع قطعات استاندارد گرفته تا نوع ریخته گری و چدن بکار رفته تا انواع گریدهای فولاد استفاده شده , می بایست توسط کارشناسان امر مورد بررسی قرار گیرد تا از خرید اطمینان حاصل کرد. بحث کیفیت قطعات فقط به عمر آنها و مشکلکاملا تعویض دائم قطعات و هزینۀ بالا و خواب مداوم کارخانه و مسایل این دست با تولید آرد و کیفیت مربوط نمی شود، بلکه برخی موضوعات مستقیما در مورد غلطکهای اصلی اگر ریخته گری سانتریفوژ آن مرتبط است .مثلا و سختکاری همزمان و نیز آلیاژ لایۀ بیرونی مشکل داشته باشد , به مرور سطح غلطک به صورت غیر یکنواخت خورده خواهد شد و غلطکهای صاف امکان نرم کردن ظریف آرد را از دست خواهند داد. بدنۀ دستگاه نیز می بایست از استحکام بالایی برخوردار باشد و اسکلت دستگاه قوی و با دوام ساخــته شده باشد. شرکت آرد ماشین دو نوع آسیاب غلطکی (والس) تولید می کند که تفاوت کیفی و ماهوی با یکدیگر ندارند و فقط از نظر اتوماسیون هر دو ًو امکان سرویس و نگهداری تفاوتهایی با یکدیگر دارند . مثلا این والسها در بخش بارریزها با اینورتر کار می کنند و سیستمهای دارای سنسورهای سه مرحله ۱ دستی و اتومات دارند . والس تیپ دارای سنسور میله ای و آنالوگ است ۲ ای است و والس تیپ دارای یاتاقان غلطک فیدر ثابت است و در والس ۱ . والس تیپ غلطکهای فیدر به صورت ریلی بیرون می آیند. در بخش ۲ تیپ غلطکهای اصلی هر دو نوع والس دارای جکهای پنوماتیک می باشند و سیستم فنربندی برای یاتاقانهای متحرک پیش بینی شده قفل کن غلطکها مکانیکی است و در والس ۱ است. در والس تیپ قفل کن غلطک توسط جک پنوماتیک و شیر برقی فعال ۲ تیپ می باشند و K می شود . هر دو نوع والس دارای رولبرینگهای نوع توسط جک هیدرولیک و فشار روغن دمونتاژ می گردند. هر دو نوع والس دارای سیستم انتقال قدرت تسمه ای می باشند. پولیها در با تلرانس مناسب و خارهای تخت روی شفت قرار می ۱ والس تیپ پولیها با قفل کن و بدون خار روی شفت ۲ گیرند و در والس تیپ دارای سیستم کنترل با امکانات ۲ سوار می شوند . والس تیپ با صفحه لمسی روی دستگاه نصب ۷بیشتری است و یک مونیتور با پیچ و مهره باز و بسته ۱ شده است. پوشش جلویی والس تیپ این عمل توسط جکهای گازی صورت ۲ می شود و در والس تیپ می گیرد. کیفیت قطعات از برینگها و پولیهای دندانه دار گرفته تا غلطکها و سایر قطعات یکی است و از کمپانی های مشابه تامین می شوند و روشهای ساخت و کنترل در کارخانه آرد ماشین برای هر دو نوع والس یکسان است.
گردآوری: مهندس علی شریف معاون فنی شرکت آرد ماشین
